KÜBA’DA DEVRİMCİ KADINLARA DAİR YENİ BİR KİTAP
Kadınların tarihinde önemli bir ülkeyi konu alan yeni bir kitap daha çıktı ; “Küba’da Devrimin Kadın Yüzü.”
Evet, “Küba’da Devrimin Kadın Yüzü” kadınların tarihinde önemli bir dilime dikkat çekiyor. Çünkü Küba, Amerika kıtasının keşfi ve işgali ile birlikte sömürgeleştirilen bir ülke olmasından dolayı çetin direniş ve mücadelelere sahne olmuştur. Küba halkı özgürlük ve bağımsızlığını 1 Ocak 1959’da gerçekleştirilen devrimle de taçlandırmıştır. Tüm bu süreçlerde hiç kuşkusuz ki kadınlar da çok önemli roller üstlendiler. İspanyol sömürgeciliği döneminde çiftliklerde çalışan Afrikalı köle kadınların insanlık dışı yaşam koşullarına yönelik başkaldırısı ve yine ilerleyen yıllarda ada halkının İspanya’ya karşı yürüttüğü bağımsızlık hareketleri kadınları da ön saflara kadar taşıdı.
20.yüzyılın başında bağımsızlığına kavuşan Küba, bu sefer ABD kökenli tarım ve enerji tekellerinin doğal kaynakları yağmalayıp insan emeğini iliğine kadar sömürdüğü bir ülke haline gelmişti. Sömürü ve yağmanın siyasi karşılığı ise çoğunlukla ya güdümlü iktidarlar ya da faşist diktatörlükler oldu. 1952’de darbeyle iş başına gelen Batista yönetimi ülkede devrimci mücadelenin de ivme kazanmasına zemin hazırladı.
İşte önceki dönemlerde olduğu gibi Küba’yı devrime götüren süreçte tarih, Fidel Castro, Che Guevara , Camilo Cienfuegos, Raul Castro gibi önder komutanlarla aynı doğrultuda geleceği kuran kadınlara da tanıklık etti. Köle kadın Carlota’nın isyanından, modern kölelikten kurtuluşun yolunu döşeyen devrimin ustalığında; Melba, Hayde, Vilma, Celia başta olmak üzere yüzlerce kadının koyduğu harç belirleyici öneme sahip oldu.
Devrimci kadınlar Küba’da devrim yapmakla kalmıyor, erkek egemen güç ve iktidar ilişkilerine karşı kadının eşitlik ve özgürlük savaşını da başlatmış oluyordu. 1961’de kurulan Kübalı Kadınlar Federasyonu(FMC) bugün kadınların % 80’ini içine alan bir örgüt niteliğindedir. Ev işleri köleliği ve belirli iş-meslek alanlarında kalma sınırlarını çoktan aşmış olan kadınlar, devrimin savunulması ve ambargoya karşı gösterilen olağanüstü direnişin de sürdürücüsü konumundadırlar.
Söz konusu yapıtın yazarı Hatice Eroğlu Akdoğan’ın en son 2021 yılı kasım ayında “Fidel Castro; Kendi Gerçeğini Yaratan Efsane” adlı bir kitabı daha çıkmıştı. Yazar, “Küba devrimi sürecinde kadınların yeri savaşın genel hikayesi arasında kaybolup gitmemeliydi” diyerek çalışmaya koyulmuş ve devrimin içindeki kadın yüzlerini böylelikle açığa çıkarmayı amaçlamış. İyi ki de böyle olmuş. Çünkü dünyanın neresinde olursa olsun kadınlar birbirlerinin tarihinden öğrendikçe daha inançlı ve daha güçlü yol almayı sürdürebiliyorlar.
Hatice Eroğlu Akdoğan;, Küba’da Devrimin Kadın Yüzü. Ceylan Yayınları, İstanbul, Ekim 2022, Fotoğraflı 166 sf.
