Ali İhsan Öztürk
Birlik Cem’ini Ali Kapısı Dernek Başkanı Muhsin Topalcengiz Dede yönetiminde, Ahmet Turan Güneş Dede, Süleyman Sönmez Dede ve Zakirliğini ise Ali Doğan ve oniki hizmeti yerine getiren canlar gerçekleştirmiştir.
Birlik Cem’ine katılımın yüksek oluşu, birlik ve beraberliğin en güzel yansıması olarak görülmüştür. Özellikle Cem’de Abdal Musa Lokması, Hızır Orucu ve Hızır Lokmasının önemine vurgu yapan Muhsin Topalcengiz Dede “Birlik ve dirliğimizi temsil eden Abdal Musa Lokması, Hızır Orucu ve Hızır Lokması Alevi Örf Hukuku'nda çok önemli bir faktördür” Dedi.
Dernek Başkanı Soner Üstün’ün ise; Kültürel değerlerimiz içerisinde önemli bir yere sahip olan Abdal Musa Lokması, Hızır Orucu ve Hızır Lokması bizler için çok önemlidir. Bu değerlerimizi yaşatmak ve gelecek kuşaklara aktarılması gerekir. Bunları yaşatmak içinde birliğimiz çok önemlidir” dedi.
Birlik Cem’inden sonra misafirlere Abdal Musa Lokması ikramı yapılmıştır.
CEM AYİNİ
Cem evlerinde yapılan Cem’in birliğimize, dostluğumuza, kardeşliğimize vesile olduğu, bazen yoksullarımıza aş evi, bazen muhabbet yeri, gün geldi okul, bilim ve ilim yuvası olduğunu ve her geçen gün daha iyi anlaşıldığı görülmektedir.
Ayrıca yapılan Cem ile ilgili bilgi sunmak istiyorum.
HAKK İÇİN OLA !
Hz. Ali; “Bilmeyenler öğrenmekten çekinmesinler.
Çünkü insanın değeri bilgisi ölçüsünde olur”
Hünkâr Hacı Bektaş Veli buyurur ki: “Çerağ gibi doğru durmak, fitil gibi yanmak, yağ gibi erimek, ışık gibi nur saçmaktır.”
Çerağ, bilgidir, bilginin, ışığı da aydınlanmadır, ilahi ışıktan feyz almadır.
Hz. Mevlana’da der ki, “Bir mum eriyip gideceğini bildiği halde etrafına ışık saçmaktan geri durmaz. Ey insan! Sen ki yaratanın kudretiyle dopdolu iken neden geri durasın.” Bu sesleniş tüm insanlığadır.
Yüce kitabımızın ilk emri de “oku” der.
“Seni bir sudan, sevgi ve ilgiden yaratanın adına oku!”
Hz. Muhammed, “İlim Çin’de bile olsa gidiniz” diye buyuruyor.
Hz. Ali ‘de; “Cehalet öyle kuvvetli düşmandır ki, onu ancak ilim silahı yener” diyor.
Demek ki aydınlığa açılan pencere ilimdir, ilmi bilmektir, kendini tanımaktır. İnsan-ı Kamil olmaktır.
İşte bunun içindir ki bu sembollerle cemlerde mum uyandırılır. (yakılır)
Nasıl ki, öğretmensiz okul, doktorsuz hastane olamayacağı gibi, dedesiz Alevilik de olmaz. Dedeler Aleviliğin gerçek inancını temsil eden, bu günlere taşıyan inanç önderleridir.
CEME HAZIRLIK
Alevi dinsel törenine “Cem” denir. Cem; Alevilerin temel ibadet şeklidir.
Cem ibadetinde; “ölmeden önce ölmek, hesaba çekilmeden önce hesabını vermek, ulu divana alnı açık yüzü ak olarak, kul hakkıyla gitmemektir.
Kul kuldan razı olursa Allah da kuldan razı olur.” Ve “döktüğünüz varsa doldurun, ağlattığınız varsa güldürün” ilkesi gereğince; nefsi için ailesini boşayanlar, yalancı şahitlik edenler, hırsızlık yapanlar, haram kazanç sağlayanlar, vatan borcunu ödemeyenler, atasına evlatlık görevi yapmayanlar, komşusuna zarar verenler, kısaca zararlı kişiler ceme alınmazlar.
Ceme gelen can, en güzel giysilerini giyer ve ceme temiz ve pak bir şekilde gelir. Evi ve komşuları ile barışık olmalı, can incitmemelidir. Küskünlükler varsa barışılmalıdır ve ceme girmeden bu yapılmalıdır.
Bedenin abdesti su ile, nefsin abdesti gözyaşı ile, aklın abdesti ilim ile, ruhun abdesti aşk ve muhabbet iledir.
Canlar helal kazancından lokma yapar ya da ceme götüreceği bir yiyecek alır. Ve aile efradı ile ceme gelir, lokmasını lokmacıya, ayakkabılarını İznikçiye teslim eder.
İçeri girerken de meydana niyaz eder, diz üstü oturur ve cümlenin niyazı yapılır. Cemde konuşulmaz, edep erkâna uyulur. Ta ki dedenin destur verdiği cemin bitişine kadar…
Dedelerimiz derdi ki; Oturun izzet ile, dinleyin hürmet ile, söyleyin edep ile. İbadetlerimizin kabulünün niyazıyla.
Kısaca Cemdeki hizmetlerin tanımlarına gelince…
DARA DURMAK
Dar Yüce Yaratıcının huzurunda durduğunu kabul ederek özünü, benliğini ortaya koyup, teslim olmanın adıdır. Yaratanın huzurunda Gizlilik, saklılık yoktur. O her şeyi bilen ve görendir. Bilineni bilenden saklamanın bir anlamı da yoktur. Bu darda “ölmezden önce ölünür ve yaşamı sorgulanarak, pak insan olunur.” Ruhumuzu da arındırmamız lazım. Din, ruh fezasında yükselmenin adıdır.
Öyleyse “Beytullah” dediğimiz öz, yani vicdani öz, kendini sorgulamalıdır
Aklı temizlemenin adıdır dar..
RAZILIK ALMAK
Razılık, bireye mahsustur, arınmaktır. Gönül kırdıysa özür dileyici olup, kırdığı gönlü onarmak, ağlattığını güldürmek, zarar verdiklerinin zararlarını ödemek yani, kul hakkını sahibine yaşıyorken vermektir..
Kur’an; “Şu bir gerçektir ki, müminler sadece kardeştirler. O halde kardeşleriniz arasında barışı sağlayın”, diye buyuruyor.
İnsanlar kendi gönlündeki huzuru yakalarsa, herkesle uzlaşırsa, dünya barışına giden yolun kapısını açar. Tüm yaratılmışla dost olur.
Kur’an;” Ey can! Razı etmiş ve edilmiş olarak sevgiyle dön Rabbine.”(Fecir; 27-28) der. Öyleyse birbirimizle barış içinde olmalıyız.
BİSMİŞAH (ŞAHIN ADIYLA)
Hz. Mevlana’nın Mesnevisi de “BİŞNEV” yani “İŞİT” sözüyle başlar. Allah aşkı ile dolu olan bir Veli neden Besmele ile başlamamıştır?
Tasavvufçular araştırmışlardır. “Bişnev” sözü; B ile başlamaktadır. Bu besmelenin yerini tutabilir. Çünkü, Velilerin sözleri, sembollerledir. B Hz. Muhammed, noktası İmam Ali’dir.
Hz. İmam Ali:” Kur’an’da ne varsa Fatiha’da, Fatiha’da ne varsa Besmele’de, Besmele’de ne varsa başında ki B harfindedir. Ve ben de B’ nin altındaki noktayım. “İlim noktadır, cahiller onu çoğaltmıştır.” Diye buyurmuş ve bu şekilde açıklamıştır. Yani “Bismişah” besmeledir.
ALLAH - ALLAH
Allah kelimesi bir zikirdir. Bu zikir, her insanın haline uygun en ideal zikirdir. Çünkü Allah lafzı ilahı isim ve sıfatların tek kelimeyle özeti olup, onunla zikreden muhtaç olduğu tecelli neyse ona ulaşır. Kula düşen, yaratanın bütün isimlerini bünyesinde toplayan ALLAH lafzına sığınmaktır. ALLAH, Cenabı Hakk’ın zatını, sıfatlarını, fiillerini hep birden ifade eder. Bütün Kemal sıfatları ondadır. Bizler cemlerimizde Amin yerine ALLAH ALLAH deriz. Amin kelimesi Öyle olsun, kabul ettik anlamındadır. Kim nasıl zikrederse Allah kabul eylesin. Biz aleviler Amin yerine ALLAH ALLAH deriz.
SU DAĞITMAK (SAKİ)
“Bütün canlıları sudan yarattık” (Enbiya 30)
“Ve Rableri onlara en temiz içeceklerden ikram edecek” (insan 21)
Su, can verendir, diriltendir. Su paklıktır, arılıktır. Alak suresindeki sudan yaratılışa ve mazlum Kerbela şehitlerinin anısına binaen su dağıtırız.
ÇERAĞ YAKMAK
Nur suresinin 35 ve 36. ayetleri gereğince 3 mum yakarız.
Allah’ın, Nübüvvetin, Velayetin nurunu temsilen.
Nur, ışıktır. Kandil nasıl ışık verip, karanlığı aydınlatıyorsa, bizlerde çerağ gibi ışık vermeliyiz. Bilimle donanmalıyız. İnsanlığa yararlı olmalıyız.
TÖVBE (TEVBE) ERKANI
Kul hakkının tövbesi olmaz. Kul hakkı da “Hakkı sahibine ödemekle” olur. Kur’an, ibadetle ilgili bir yaptırımdan söz etmez, ancak insan haklarının ihlaline maddi yaptırım öngörür.
Bir hakkı bağışlamak veya ondan vazgeçmek yetkisi yalnız o hakkın sahibine aittir. Kur’an; “Allah’tan af dileyin” diye buyurur. İnsan, yaratıcı karşısında sürekli bir biçimde noksanlığını görmeli ve ondan yeterince olgunlaşamadığı için af dilemelidir. Sürekli boyut değiştiren benlik, bir önceki halindeki eksikliğe af diler.
Hz. Ali; “Tövbe, insanın kalbiyle pişmanlık duyması, diliyle bağış dilemesi, bedeniyle günahları bırakması ve bu günahları tekrarlamayacağına dair içtenlikle karar vermesi demektir.”
SECDE ETMEK
Secde, kulluğun en güzel göstergesi ve ibadetin de simgesidir. Teslimiyetin en güzel ifadesidir. Tevhid dininde ibadetin omurgasıdır. Yüce kitabımız da; ”SECDE ET VE YAKLAŞ” diye buyurur.
Secde, bir üst varlığa boyun büküştür. Hz. Ali; “Beden ve gönül secdesin den bahseder. Beden secdesi yedi şerefli azanın toprağa tekabülü, gönül secdesi ise dünyalıktan uzaklaşmaktır.
Hz. Mevlana da: “Nereye baş koyarsam koyayım secde edilen o’dur; Altı yönde de tapılacak o’dur. Altı yönden dışarıda da bağ-bahçe gül, bülbül, sema, güzel… Bunların tümü de bahane, maksat hep o’dur O”
Öyleyse secde, o büyük tek varlığa aczini ve teslimiyetini ifade etmenin adıdır. Secde, ibadetin özüdür.
SÜPÜRGE HİZMETİ
Hacı Veli şöyle buyurur; Söyle inanlara; Gönül evlerini alçak gönüllülük aşıklık süpürgesiyle süpürsünler. Hırsı, nasılı, niçini, münafıklılığı, hainliği, çekememezliği, dedikoduyu süpürüp atsınlar. Süpürge, manevi iç temizliğimizin sembolüdür. İnanç, bir iç dünya olayıdır.
MERSİYE
Cemimizde hep birlikte ayağa kalkarak mersiye okuruz. Birlikte ayağa kalkış uyanan enerjiyi sembolize eder. Şehitlere sevgi, insanlığın vefa borcudur. Yüce Kitabımız: “Allah yolunda öldürülmüşleri ölüler sanmayın onlar diridirler. Rablerinin katında rızıklandırılıyorlar.” Bizlerde Kur’an’ın sevmeyi bizlere farz kıldığı Alemlerin Rahmeti Muhammed’in ailesi Ehlibeyt’e mersiye okuruz.
Allah’a muhabbet arttımı, hüzünde artar. Gözyaşı ile içiniz yıkanır, temizlenir. Hüzün bizi Allah’a yaklaştırır.
Bir bilge şöyle der; “Elmas nasıl yontulmadan kusursuz olmazsa, kişide acı çekmeden olgunlaşamaz .” O acı da Muhammed evlatlarının acısı olursa, İmam Hüseyin acısı olursa içinde insan sevgisi olan herkes gözyaşı döker.
CEM’ DEKİ SIRALAMA
Cemdeki sıralama şöyledir;
Dede Ceme girer, ayakta (darda) olan halka dar duasını verir.
Sohbet eder. (Güncel konularda veya tarihi konularda, aydınlatıcı konuşmalar yapar. Ceme katılanların her türlü sorularını yanıtlar)
Dede cemaatten razılık ister. Sorunlar varsa çözer. (Küskünleri, dargınları barıştırır.)
Edep erkâna dâvet eder.
Sâlat ve selam verilir.
On iki hizmet görev deyişi okunur. (zakir)
On iki hizmet sahiplerine dede toplu dua verir.
Post serilir ve duaları verilir.
Tezekkâr hizmetleri ve duaları verilir.
Çerağ uyandırılır ve duaları verilir.
Süpürgeci hizmeti ve duaları verilir.
Gözcü hizmeti ve duası verilir.
Tövbe duası okunur.
Secde duası (gülbank) verilir.
Duvazimam okunur.
Secde duası verilir.
Tevhid edilir.
Secde duası verilir.
Tevhid edilir.
Secde duası verilir.
Mir’ac’lama okunur ve Kırklar Semahı yapılır.
İstek semahları yapılır.
Saki suyu dağıtılır ve duaları verilir.
Mersiyeler okunur.
Secde duası verilir.
Süpürge (Farraş) hizmeti ve duaları verilir.
Lokma hizmeti ve duaları verilir.
Çerağ söndürülür.
Post kaldırılır.
On iki hizmet yapanların toplu duası verilir.
Dağılma (Gidene - Durana) duası verilir.
CEM İBADETİ
Bunun üzerine Dede (pir) ceme girer. Cemaat ayakta dardadır. Dede meydana gelir, niyazını yapar ve dardaki cemaatin karşısında dara durarak şu duayı okur:
Bismişah Allah Allah!
Geldiğiniz Yoldan, Durduğunuz Dardan, Çağırdığınız Pirden Şefâat Göresiniz.
Darlarınız, divanlarınız kabul ola. Muratlarınız hasıl ola.
Dergâh-ı izzetine yazılmış ola.
Darına durduk, Yâ Allah... yâ Allah... yâ Allah...
Divanına durduk, Yâ Muhammed... yâ Muhammed... yâ Muhammed…
Keremine sığındık, Yâ Ali... Yâ Ali... Yâ Ali…
İnâyet eyleyin, Yâ Oniki İmamlar.
Yol gösterin, Yâ On Dört Masumu Paklar.
Yardım eyleyin, Yâ On Yedi Kemerbestler.
Ceminize alın, Yâ Kırklar.
Bağışlanma, senin yüzü suyu hürmetine olsun, Yâ Pirim Hünkâr Hacı Bektaş Veli.
Yâ Rabbi! darlarımızı, divanlarımızı dergâh-ı izzetinde Kabul Eyle!
Gerçeğe Hû!
Dede, postuna niyaz eder ve makamına oturur. Cemaatin rahat oturmasını sağlar. Aydınlatıcı konuşmalarını (Güncel konularda veya tarihi konularda, aydınlatıcı konuşmalar yapar. Ceme katılanların her türlü sorularını yanıtlar) sonra ceme başlayacağını söyler ve cemaatten razılık ister.
Şöyle hitap eder:
Canlar! yolumuz, rıza yoludur. Biz, sizi size teslim edeceğiz. Sizin özünüze, özünüzdeki Hakk’a teslim edeceğiz. Özünüzdeki Hak’la dar ve didar olacaksınız.
Aranızda dargın ve küskün olanlar, üzerinde kul hakkı olanlar varsa, bilerek veya bilmeyerek hata ve günah işledi iseniz lütfen hakk meydanına çıkınız ve özünüzü dara çekiniz. Yok ise “Allah Eyvallah” deyiniz.
Birbirinizden razı mısınız?...
Birbirlerinize haklarınızı helâl ediyor musunuz?...
Helal ediyorsanız “edeb erkân, sükutu lisan, mü’mine nişan” (Düzgün oturun, konuşmayın ve barışık olduğunuza dair niyazlaşın anlamındadır).
Güncelleme Tarihi: 20 Şubat 2017, 19:25
