‘Soykırım’ı inkârı cezalandıran yasa teklifi Fransa parlamentosundan geçti. 557 milletvekilinden yalnızca 50’sinin katıldığı oturumda 44 oyla tasarı kabul edildi. Yasayı senato da onaylarsa soykırım demeyen bilim insanları dahi cezalandırılacak

İfade özgürlüğüne darbe

Dış Haberler Servisi - Fransa parlamentosu 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarının reddinin cezalandırılmasını öngören yasa tasarısını kabul etti. Yasanın, tarihçileri ve bilim insanlarını kapsam dışı bırakması teklifi ise kabul görmedi. Parlamentoda konuyla ilgili olarak yapılan ve 577 milletvekilinden sadece 50’sinin katıldığı oturumda, iki maddeden oluşan ve görüşülmesi dört saat süren öneri 44 oyla kabul edildi.Tasarı senatoda da onaylanırsa yasalaşacak.

“Fransız yasaları tarafından tanınan soykırımların reddi, 1 yıl hapis ve 45 bin Avro para cezası gerektirir” ifadesinin yer aldığı yasa önerisi 7 Aralık’ta Fransa meclisi yasalar komisyonunda kabul edilerek resmen meclis gündemine alınmıştı.

‘Tehditleri ciddiye almayın’

Parlamentodaki oturumda ilk sözü alan önerinin sahibi Halk Hareketi Birliği (UMP) milletvekili Valerie Boyer, amaçlarının Türkiye ile Fransa arasındaki ilişkileri bozmak olmadığını belirterek meclise “Bazı ülkeler 1915 olaylarını inkâr ederek suç işlediler ve cezasız kaldılar. 1914 yılındaki Ermenilerin üçte ikisi ya tehcir edildi ya da katledildi. Sizden destek bekliyorum” şeklinde seslendi. Boyer, teklifin AB yasalarından alınarak Fransa yasalarına uyarlandığını söyledi. Bu yasanın Türk-Fransız ilişkilerini zedelememesini dilediğini belirterek şöyle konuştu: “Ticari ilişkilerin zedeneleceğini düşünmüyorum. Ambargo gibi tehditlerin hayata geçeceğini sanmıyorum. Türkleri gerçeklerle yüzleşmeye davet ediyorum.” Milletvekillerine ‘Türkiye’nin tehditlerini ciddiye almayın’ çağrısında bulunan Boyer “Türkiye, Fransa gibi Dünya Ticaret Örgütü üyesi, bizi boykot edemez” diye konuştu.

Bakandan ilginç özür

Boyer’den sonra Fransa hükümeti adına parlamento ile ilişkilerden sorumlu bakan Patrick Ollier konuştu. Fransız bakandan ilginç de bir özür geldi. Parlamentoyla ilişkilerden sorumlu Fransız bakan, Adalet Bakanının görüşmelerde olmayışından dolayı özür dileyerek, “Çünkü kendisi şuanda Cumhurbaşkanı ile birlikte bir uyuşturucu ile mücadele başlıklı bir toplantıda” şeklinde konuştu.

‘Anayasaya aykırı’

Önerinin görüşüldüğü kritik oturumda 17 milletvekili söz aldı. Fransa-Türk Parlamenter Dostluk Grubu Başkanı Michel Diefenbacher ve merkez sağın cumhurbaşkanı adayı Francois Bayrou, tasarı aleyhinde görüş bildirdi. Diefenbacher, teklifin yasalaşması ve daha sonra yapılacak itirazla konunun anayasa mahkemesine gelmesi halinde, 2001 yılında kabul edilen yasanın da iptalinin gündeme gelebileceği uyarısında bulunarak “Bu yasa teklifi Ermenilere de zarar verecek” diye konuştu. “Parlamenterlerin rolünün tarih yazmak olmadığını” belirten Diefenbacher, “teklife hayır oyu vereceğini” söyledi. UMP üyesi Fransız milletvekili, “yasa teklifinin Fransız anayasasına aykırı olduğu” görüşünü dile getirdi. Bayrou’un “Ruanda’da, Kamboçya’da, Vendee’de katliam oldu. Bunlar da mı buraya gelecek? Bence tehlikeli bir olaya giriyorsunuz” demesi de dikkat çekti.

Fransız MPF partisinin sözcüsü Dominique Souchet da oturumdaki konuşmasında, 1793-1794 yıllarında Fransa topraklarında yaşanan Vendée katliamının da tanınmasını umduğunu dile getirdi. Souchet, Vendee soykırımının inkârında ısrar edilmesinin kötü sonuçlar doğuracağını da belirtirken UMP vekili Isère Jacques Remiller de söz konusu öneriye eklenmesi için teklif ettiği “Fransa Cumhuriyeti, 1793-1794 Vende soykırımını tanır” maddesini, Bakan Ollier’nin itirazı üzerine geri çekti.

Bilim insanları dahi cezalandırılacak

Konuşmaların ardından önerinin oylanmasına geçildi. Değişiklik önergeleri içinde yer alan ve “ifade özgürlüğünün ihlal edildiği” gerekçesiyle, yasa teklifinin, “Fransız kanunları tarafından tanınan soykırımların inkârının cezalandırılmasını” öngören birinci maddesinin iptal edilmesine ilişkin sunulan değişiklik önergesi kabul edilmedi. Değişiklik önergeleri içinde yer alan ve “Bilimsel ve üniversite araştırmalarının, cezai müeyyideden muaf tutulmasını” talep eden değişiklik önergesi, uzun tartışmaların ardından önergeyi veren milletvekili tarafından geri çekildi. Hükümet adına konuşan parlamento ile ilişkilerden sorumlu Bakan Patrick Ollier’in de bu değişiklik önergesine karşı çıkması ve geri çekilmesini istemesi dikkati çekti. Tüm maddelerin tek tek oylanmasının ardından öneri genel oylama sunuldu. 577 milletvekilinden sadece 50’sinin katıldığı oturumda, iki maddeden oluşan öneri 44 oyla kabul edildi.

‘Türkiye aşırı tepki vermesin’

Fransa Dışişleri Bakanı Alain Juppe, tasarının kabul edilmesin ardından Türkiye’nin “aşırı tepki vermemesi gerektiğini” söyledi. Juppe, Ankara’nın açıkladığı tedbirlerden sonra bir açıklama yaptı. Türkiye’nin Paris Büyükelçisi’nin istişareler için Ankara’ya çağrılmasını “not alan” Juppe, “Fransa ile Türkiye arasında yakın ve birçok alanı kapsayan ilişkiler olduğunu ve birlikte yapacak çok şeylerinin bulunduğunu” kaydedetti.rek “bu ilk tepkiden dolayı üzgün olduğunu, sağduyu ve itidal çağrısında bulunduğunu” ifade etti.

Cumhuriyet