Dünya, Japonya’dan gelen ve tüm insanları korkutan ‘felaket’ haberiyle sarsıldı. Dev dalgalar ülkeyi vurdu.
Deprem değil tsunami yıktı
KAYIP SAYISI BELLİ DEĞİL Japonya’da dün meydana gelen 8.9 büyüklüğündeki depremin ardından oluşan tsunami, ülkenin kuzeydoğu kıyılarını yerle bir etti. Depremin tsunamiyle birlikte vurduğu ülkede binlerce kişi ölürken yine binlerce kişinin kayıp olduğu bildiriliyor. Ajanslar Sendai Plajı’nda 200-300 ceset bulunduğunu duyurdu. Ülke tarihindeki en büyük deprem olarak kayıtlara geçen sarsıntı dün yerel saatle 14.46’da (Türkiye saatiyle 07.46) meydana geldi. Deprem üssü ülkeyi oluşturan adaların en büyüğü olan Honshu’nun Sendai bölgesinin 130 kilometre doğusu, başkent Tokyo’nun ise 380 kilometre kuzeydoğusu.
İLETİŞİM KURULAMIYOR Amerikan Jeolojik Araştırma Merkezi depremin yerin 24 kilometre altında oluştuğunu duyurdu. Depremin ardından şiddetleri 7.1’ı bulan, çoğu 6.0 şiddetinden fazla 50’den fazla artçı sarsıntı meydana geldi. THY uçağı depremden 20 dakika önce 255 yolcu ile İstanbul’a gelmek üzere Tokyo’dan havalandı. Depremin en çok etkilediği kuzeydoğu bölgelerinde yolların ağır hasar görmesi sonucu ulaşım durma noktasına geldi. Bazı havaalanları kullanılmaz hale gelmeleri nedeniyle kapatıldı. Şehirler arası tren seferleri durdu. Telefon hatlarının kesilmesi iletişim sorunlarına da yol açtı.
ASIL KRİZ PAZARTESİ Bölgede doğalgaz borularının patlaması yüzünden evler de alevler içinde kaldı. Fukuşima, Miyagi, Ivate ve Ibaraki bölgelerinde en az 80 yerde yangın çıktı. Depremin vurduğu bölgelere askerler gönderildi, askeri uçaklar da bu bölgelerin üzerinde hasar tespit çalışmaları için uçuşlar yaptı. Fabrikalar kapandı, borsalar düştü, Honda, Toyota, Sony ve Fuji gibi dünya devleri büyük yıkımla karşı karşıya kaldı. Önemli markalara ait altı fabrika kapandı, petrol rafinerisi yanıyor. Borsalar, kapanıştan bir dakika önce olan depremden yüzde 1-3’lük kayıpla kapandı ancak asıl düşüşler pazartesi bekleniyor.
Dünya, dün güne Japonya’dan gelen ve tüm insanlığı korkutan “felaket” haberiyle girdi. Japonya’nın kuzeyinde denizde 8.9 ile 140 yıldır ülkede ölçülen en büyük deprem meydana geldi. Depremin ardından oluşan tsunamide 10 metre yüksekliğini bulan dalgalar gemileri, binaları ve arabaları kıyı kesiminden içerilere doğru sürüklediği ekranlardan canlı olarak görüntülendi. Suya gömülmüş evlerinin üst katındaki balkonlarda yardım bekleyen insanların görüntüsü de televizyonlardan yayımlandı. Bir nükleer santralda yangın çıkması nükleer sızıntı olabileceği endişesini de beraberinde getirdi. Yüzlerce kişinin öldüğü, yine yüzlerce kişinin de kayıp olduğu kaydediliyor. Ölü sayısının artmasından endişe ediliyor.
Başbakan Naoto Kan, felaket sonrası yaptığı ilk açıklamada Japon halkından sakin olmalarını istedi. Ülkenin depremlere alışkın olmasına ve genellikle hazırlıklı olarak bilinmesine rağmen hükümetin yetersiz kalması sonucu dünya yardım çalışmaları için seferber oldu. Japon Meteoroloji Ajansı, Japonya’daki depremin kayıtlarının tutulduğu 140 yıldır yaşanan en büyük deprem olduğunu açıkladı.
Tokyo panik halinde
Başkent Tokyo’da da şiddetli bir biçimde hissedilen deprem nedeniyle sakinleri korku dolu anlar yaşadı. “Gemideymişçesine sallandıklarını” söyleyen felaketzedeler, hayatlarında bu denli güçlü bir deprem yaşamadıklarını anlattı. Tokyo yakınlarındaki Ichihara şehrinde bir petrol rafinerisinde de büyük bir yangın patlak verdi, yangını kontrol altına almakta zorluk çekildi. Günde yaklaşık 10 milyon kişiyi taşıyan tren sistemi de durdu, bir tren istasyonunda yangın çıktığı da gelen haberler arasında. Tokyo’nun uluslararası Narita Havaalanı kapatıldı, yolcular tahliye edildi. Sadece sabit telefon ve internetin çalıştığı, cep telefonlarıyla iletişim sağlanamadığı öğrenildi.
Gemiler dalgalara kapıldı
Reuters haber ajansı en az 100 kişiyi taşıyan bir geminin ülkenin kuzeydoğusunda tsunami sularına kapıldığını açıkladı. AP haber ajansı da Japon sahil güvenliğinin içinde 80 kişinin bulunduğu başka bir gemiyi aradığını duyurdu.
Büyük Okyanus’ta alarm
ABD Tsunami Gözlem Merkezi, Büyük Okyanus kıyılarının hemen hemen tamamını, uyarı kapsamına aldı. Bu yerler arasında Tayvan, Filipinler, Endonezya, Rusya, Havaii, Amerika’nın Batı kıyıları, Kanada, Papua Yeni Gine, Fiji, Meksika, Guatemala, El Salvador, Kosta Rika, Nikaragua, Panama, Hondurans, Şili, Ekvador, Kolombiya ve Peru vardı. Bu ülkelerde yaşayanlara kıyıları terk ederek yüksek dağlık bölgelere çıkmaları uyarısı yapıldı. Endonezya’da hükümetin tsunaminin 2 metreyi bulabileceği uyarısı üzerine kıyılarda yaşayanlar evlerinden ayrıldı, ancak yıkıcı büyük dalgalar oluşmadı. Havaii’ye de 1 metreyi bulan dalgalar vurdu.
Basından
