İnsan Hakları Derneği (İHD) Malatya Şubesi’nden 16 kişilik seçim gözlemcisi, 12 Haziran 2011 Pazar günü yapılan 24. Dönem milletvekili genel seçimlerinde gözlemci olarak görev yaptı. Seçim bölgelerinde karşılaştıkları durumları, aksaklıkları saptadılar. Bu sorunları, ilgili birimlere bildirdikleri gibi hazırladıkları değerlendirmeyi, kamuoyu ile paylaşmak istediler. İşte İHD Malatya Şubesi’nin seçim gözlemleri ve değerlendirmeleri:
“12 Haziran 2011 Pazar günü 24. dönem milletvekili genel seçimlerini izlemek, gözlemlemek amacıyla 3’er kişiden oluşan 5 araçlı gurup oluşturulmuş, Malatya 5’e bölünerek paylaşım yapılmıştır.
Malatya merkezi dışında Arapkir, Arguvan, Yeşilyurt ve Battalgazi ilçeleri, Malatya merkeze bağlı Beydağı, Hanımın Çiftliği beldeleri ve Dilek kasabasında da birçok sandıkta oy kullanma başta olmak üzere, oy sayımlarını ve sandık alanlarının işleyişlerini izleyerek, gözlemleyerek sonuçları aşağıda sıralanmıştır.
Sandık alanlarında oluşan sandık heyetleri gözlemlerimiz esnasında kurul üyelerimize gerekli yardım ve açıklamaları yeteri kadar yapmışlardır.
Sandıklar uygun şekillerde oluşturulmuş ve genel anlamda yasalara uygun şekilde işletilmiştir.
Seçim sayımları genel itibarla şeffaf yapılmış, isteyen parti temsilcilerine sonuç tutanakları verilmiştir. Ayrıca itirazlar, anında değerlendirilmiş, kararlaşmalar yasalar çerçevesinde olmuştur.
Sandıklarda oylamaya katılımın (gözlem yapılan sandıklarda) %80’e yakın olduğu görülmüştür.
Engelli seçmenler konusunda bazı okulların donanımlarının uygun olduğu(tekerlekli sandalye rampaları, asansör v.b) görülmüştür.
ENGELLİLER DÜŞÜNÜLMEMİŞ
Birçok okulun ise engelliler için donanıma sahip olmadığı gözlemlenmiştir. Örneğin, Malatya merkezde Başharık Mahallesi’nde Özel İdare, Fırat, Derme, Rahime Batu, Akıncı, Abdulkadir Eriş, Sakarya, Sümer, Polis Amca İlköğretim; Hacı Ahmet Akıncı, Gazi, Yeşiltepe Lisesi girişleri basamaklardan oluştuğundan girmeye engeldi. Sırtta taşınarak sandıklara götürmeler gözlendi. Abdulkadir Eriş ilköğretim okulundaki 1469 numaralı sandıkta oy kullanmaya gelen F.T isimli özürlü kişi oy kullanımı esnasında düşüp yaralandı. 1365 nolu sandıkta oy kullanacak olan Sakatlar Derneği Başkanı Ali Haydar Koyun, içeri giremediğinden dolayı oyunu okul bahçesinde sandık kurulundaki iki refakatçinin gözetiminde kullandı. Bir önceki seçimlerde de merdivenlerden düştüğünü belirtti.
9 Haziran’da Türkiye’ye İstanbul’a giriş yapan Mehmet Ahmet Dinç isimli yurttaş, gümrükte uyarılmadığı için oyunu kullanamadığını bildirdi. Bu kişi Almanya’nın Heidelberg şehrinde yaşıyor.
Gözlemlerimiz sırasında seçmenlerin bazı okullara yığıldığını (mesela Abdulkadir Eriş İlköğretim, Zübeyde Hanım Kız meslek Lisesi, Özel İdare İlköğretim gibi). Bu okullara yakın olan ve seçmen mahallelerine yakın olan bazı okulların ise çok boş olduğu (örneğin Kemal Özalper İlköğretim Okulu, Turgut Özal Lisesi gibi) ya da bazı okulların kapalı olduğu, kullanılmadığı görülmüştür. Seçmenin yoğun olarak gönderildiği bazı okullarda koridorlara bile sandık kurulmuş (örneğin Özel İdare ilköğretim Okulu’nda 1371 ve 1377 nolu sandıklar koridora kurulmuş)
Gözlemlerimiz sırasında seçmenlerin bazı okullara yığıldığını (mesela Abdulkadir Eriş İlköğretim, Zübeyde Hanım Kız meslek Lisesi, Özel İdare İlköğretim gibi). Bu okullara yakın olan ve seçmen mahallelerine yakın olan bazı okulların ise çok boş olduğu (örneğin Kemal Özalper İlköğretim Okulu, Turgut Özal Lisesi gibi) ya da bazı okulların kapalı olduğu, kullanılmadığı görülmüştür. Seçmenin yoğun olarak gönderildiği bazı okullarda koridorlara bile sandık kurulmuş (örneğin Özel İdare ilköğretim Okulu’nda 1371 ve 1377 nolu sandıklar koridora kurulmuş)
SANDIK KURULUNDAKİ GÖREVLİ YUMRUKLANMIŞ
1382 nolu sandık kurulunda görevli Turgut Kahraman adlı kişiye Bazı kişilerce yumruklu saldırıda bulunmuş ve görevliyi yaralamışlardır, olayın aktarımını bizzat darba maruz kalan kişi yapmıştır ve sandık kurulu da olayı doğrulamıştır. Kişinin yaralı hali komisyonumuzca görülmüştür.
MHP ROZETLİ SANDIK BAŞKANI
23 Nisan İlköğretim Okulu 2209 nolu sandık başkanı MHP rozetini takarak oy kullandırmış, oy kullanmaya gelenlere müdahale ederek MHP’ye oy kullandırmaya yönlendirdiği görülmüş, bunun üzerine rozetini çıkararak müdahalede bulunmayacağını ifade etmiş, polis de olaya müdahil olmuştur.
Kiltepe Ziyagökalp İ. Okulunda 2125 nolu sandıkta bulanan AKP müşahidi görme engelli birine AKP’ye oy vermesini söylemiş, seçmen tarafından buna itiraz edilmiştir. Heyetimizde olayı rapor edeceği ilgililere söylenmiştir.
Beydağı devlet hastanesinde sandık yoktur.
HUZUREVİNDEKİLER, DÜNYADA MİSAFİR
Huzur evinde sandık yoktur. Huzur evi idaresince, gerekçe olarak “kalanların misafir statüsünde oldukları” gösterilmiştir. Sakinlerin, ancak ikametlerinde oy kullanabileceği belirtilmiştir. Bu da maddi ve sağlık koşullarından mümkün görülmemektedir. Kasım Polat isimli kişi Kürecik Çakıllı köyünde ikamet ettiğinden oraya gidip oy kullanması gerektiğini, maddi imkânı olmadığından gidemediğini, huzurevindeyse misafir konumunda olduğundan oy kullanamadığını söylemiştir.
BAĞIMSIZLARIN ADLARI OKUNAMAYACAK KADAR..
Oy pusulasındaki bağımsız aday isimleri okunamayacak kadar küçük yazılmıştır.
Arapkir Pacalı köylüsünün, karakol komutanınca: “Bağımsızlara oy verirseniz yaylaya çıkmanız tehlikeye düşer.” diye tehdit edildiği bilgisi bize ulaşınca bu köye gidildi. Köyü, köylüyü tanıyan kişilerden yardım alındı. Köyde uzun süre kalındı. Muhtar, sandık başkanı, müşahitler, köylüler ve civar köylülerle ve muhtarlarıyla görüşüldü. Olayı doğrular bir izlenim oluşmadı.
Saat 16.00 sıralarında Beydağı Beldesi Elmalı İlkokulundaki BDP’nin desteklediği bağımsız adayın müşahidi ile ESP nin desteklediği bağımsız adayın müşahidinin askerlerce gözaltına alındığı haberi üzerine Çolaklı Karakoluna gidildi. Karakol kapısında, bağımsız adaylardan Ayhan Yener, BDP İl Başkanı Gaffar Bayram ile arkadaşlarının olduğu görüldü. Karakol komutanı yoktu.10 dakika sonra geldi. Kendisine İHD şube başkanı olduğumu ve söz konusu olayla ilgili geldiğimi, hemen görüşmek istediğimin iletmelerini istedim. Görüştürülmeyince isteğimi tekrar iletmelerini istedim. Birkaç adım attığımda engellenmek istendim. Asker ve korucu önüme set çektiler. Tepkiyle karşılık verdim. Heyetteki arkadaşlarım da üsteledi. Görüşmüyorsa biz beklemeyiz dedim. Bunun üzerine yalnız sizinle görüşecek dendi. İçeri girdim. Odada 3 rütbeli vardı. Bunlar uzman çavuşlar ve astsubaydı. Masada oturan kişiye gelme sebebimi, olayı kendisinden dinlemek istediğimi söyledim. Konuyla ilgili işlemleri yaptığını, bunu seçim kurulundan alabileceğimi, başkaca bir şey diyemeyeceğini belirtti. O zaman, ben size duyduklarımı anlatayım diyerek “Gözaltına aldığınız 2 müşahidi darp etmişsiniz, kanları okulun basamaklarında, odasında ve askerlerin elbiselerinde varmış, kamera kayıtları varmış.” dedim. Bunlar “iddia” dedi. Ne zaman çıkacak müşahitler savcılığa diye sorunca “Belli olmaz.” diye cevapladı. Heyetçe oradan ayrılarak adliyeye gidip nöbetçi savcıya ulaştık ve müşahitler 2 saat sonra serbest kaldı.
MÜŞAHİTİN DİŞİNİ KIRIP BURNUNU ÇATLATMIŞLAR
Bugün derneğe gelen gözaltındaki müşahitlerden Kemal Eren’in kaşında bant, yüzünde darp izleri olduğu görüldü. Derneğimize başvuruda bulundu. Olayı anlattı. Müşahit olarak Beldedeki yukarı mahalle sandığına gittiğini, sandık başında bir rütbeli askeri silahlı olarak gördüğünü, uyardığını, askerin oradan ayrıldığını, aşağı mahalledeki sandığa geldiğini, 2442 nolu sandık başkanının “siyasi propaganda yaptığını, tartıştıklarını, bunun üzerine karakolu aradığını” gelen askerlerin kendisini gözaltına almak istediklerini, diğer müşahit Ferhat Çankaya’nın buna karşı çıktığını, döverek, kelepçeleyerek gözaltına aldıklarını, aynı şekilde kendisinin de gözaltına aldıklarını, dişini kırdıklarını, burnunu çatlattıklarını, kaşını yardıklarını ve yüzünü darp ettiklerini, doktor muayenesi esnasında arkadaşıyla birlikte rapor alarak şikâyetçi olduklarını ifade etmiştir. Kendisini döven Astsubay ve asteğmenin isimlerini de tarafımıza söylemiştir. “
Sultan KILIÇ
