- Dersim'in isyankar ruhunda geçmiş acılar mı saklı?
Aleviler taa Kerbala'dan bugüne vahşeti, insanlık dışı uygulamaları yaşadı. Yavuz Sultan Selim döneminde binlerce Alevi kılıçtan geçirildi. Nice olaylar yaşandı. Aleviler, sarp dağlarla çevrili Dersim'e sığındı, dağlara kaçtı. Bugün de Aleviler hep dağlık bölgelerde yaşar.
Dedem İngiliz ajanı değil
- Dedenizin İngiltere Dışişleri Bakanı'na 30 Temmuz 1937'de mektup yazarak yardım istediği, bunun Atatürk'ü çok kızdırdığı söylenir.
Bu iddiayı asla kabul etmem. Dedem, hiçbir zaman İngiliz ajanı olmadı. Çünkü bu mektubu yazacak dili, tercümanı, kudreti yok. Mektubu o sırada Suriye'ye sığınan Nuri Dersimi, yani Baytar Nuri yazıp, dedemin imzasını atmış. Sanki Dersimde'ymiş gibi olayları anlatmış.
- Seyit Rıza'nın Kürdistan kurmak istediği iddiaları için ne diyorsunuz?
Bunu isteyen Nuri Dersimi'dir. Seyit Rıza'nın, hiçbir zaman devlet kurayım diye bir niyeti yok. O sadece insanlarını, çoluk çocuğunu, aşiretini korumak için çalışmış.
- Peki Dersim operasyonu niye yapıldı?
Dersim'in kendi içinde, aşiretler arasında kavgalar yaşanıyor. Bunun üzerine devlet asayiş sağlamak için Nazimiye'de karakol yapıyor. O karakoldaki kimi askerler, kadınları taciz edince Desimliler karakola saldırıyor. Dersimliler hep kayıtlarda, 'asi, çapulcu, beyaz donlu' olarak görülmüş, aşağılanmak istenmiştir. Çünkü fakirler, patiska bulabildikleri için onu giyiyorlar. En sonunda Dersim'i denetim altına almak için 1936'da kurulan 4. Umumi Müfettişliği'nin başına getirilen Korgeneral Abdullah Alpdoğan, Dersim aşiret reislerini topluyor, silahlarını toplamak istiyor. Bazısı kabul ediyor, bazısı silahını vermemek için direniyor. Sonra operasyonlar başlıyor. Dedem, Ovacık'ın Birdo (Karaoğan) köyüne gidiyor. Askerler geliyor, tarıyor. Oğullarını, gelinini ve karısını, toplamda ailesinden 12, aşiretinden 45 kişiyi öldürüyor.
- Nasıl idam ediliyor?
Seyit Rıza her şeyini kaybediyor. Erzincan Valisi ile görüşmeye giderken yakalanıyor ve Elazığ'a götürülüyor. Oğlu Reşık Hüseyin, babasını ziyaret etmek için Erzincan'a gidince, onu da cezaevine atıyorlar. Göstermelik üç şahit buluyorlar. Seyit Rıza'nın yaşı idama uygun olmadığı halde, yalancı bir şahitle yaşı küçültülerek idam ettiriliyor.. Asıldığında yaşı 75'tir, ama 70 yaşında gösteriyorlar. Aynı şekilde oğlunun yaşı da idama uygun değildir, onun da yaşını büyütüyorlar. Sonuçta dedem Seyit Rıza,oğlu Reşik Hüseyin, Yusufhanlı Fındık, Şihan Reisi Usene Seydi, Demenan Reisi Cebrail ve oğlu, Kureyşanlı Hasan ve Hayderanlı Kamer Ağa, Elazığ Buğday Meydanı'nda infaz ediliyor. Bu asılan kişilerin mezarları nerede? Elazığ'da gömüldükleri yer konusunda çeşitli rivayetler var. Mezar yerlerinin bize söylenmesi lazım. Yaktılar mı, defin mi ettiler, o bile bilinmiyor!
Dedem asılırken, 40 lirasının ve saatinin oğluna verilmesini vasiyet ediyor. Bunlar nerede? Manevi değeri vardır.
Olması gerekendi
- Başbakan'ın özrüne yorumunuz?
TC Başbakanı Erdoğan özür dilemiştir. Olumlu ve anlamlıdır. Sevindim, teşekkür ederim. Keşke bu açıklamayı partisinin toplantısında değil de Başbakanlık veya Meclis'te yapsaydı. Daha bağlayıcı olurdu. Ne kadar samimi, ne kadar politik bir argümünla bunu yaptı, göreceğiz! Devlette devamlılık vardır. Bugün devleti AK Parti temsil ediyor. Dolayısıyla özür dilemesi gerekirdi, olması gerekeni yaptı. Ama yetmiyor. Devlet arşivleri açıklanmalıdır. Kaç kişi göç ettirildi, tam anlamıyla kaç kişi öldürüldü? Dersim'in kızları kimlere evlatlık verildi, şimdi neredeler? Dedemin mezarını söylesinler ki gidip mum yakayım, dua okuyayım, Fatiha okuyayım. Biz hiçbir zaman kin ve nefret içinde olmadık. Tüm partiler elbirliğiyle bu konuyu açıklığa kavuştursun.
Kılıçdaroğlu da acıyı bal eyledi
- Başbakan'ın Kılıçdaroğlu'na dönük Dersim eleştirileri için ne düşünüyorsunuz?
Başbakan Erdoğan gerekeni yaptı, ancak faturanın Kılıçdaroğlu'na kesilmesini kabullenmiyorum. Kimse Dersim'i siyasi amaçlı kullanmasın! Kılıçdaroğlu, Tuncelili acılı bir aileden geliyor, acıyı bal eylemiş bir Dersim evladıdır. Ayrıca bu konuyu gündeme taşıyan CHP Milletvekili Hüseyin Aygün'e destek veriyorum, minnettarım.
Basından
