Deniz, Yusuf ve Hüseyin’in avukatlığını yapan ve idamlarına tanıklık eden Halit Çelenk, Deniz’lerin ölüm yıldönümüne bir gün kala, 90 yaşında yaşamını yitirdi. Çelenk, bugün Deniz’ler için yapılacak törene katılmak istiyordu. Deniz’lerin avukatı bugün Karşıyaka Mezarlığı’nda Deniz’lere yakın bir yerde toprağa verilecek.
Deniz, Yusuf, Hüseyin’in idamını şöyle anlatmıştı
Deniz odaya alınmıştı. Biraz sonra can vereceği darağacı, tam karşısında duruyordu. Sonra Deniz’i darağacına çıkardılar. Odaya Yusuf’u getirdiler. Yusuf, pencereden Deniz’in son nefesini verişini izledi. Yusuf infaz edilirken de, Hüseyin’i odaya getirdiler ve o da, Yusuf’un infazını saniye saniye gördü. Deniz’in infazını unutamıyorum. Deniz’in can vermesi tam 25 dakika sürdü. 86 yıllık yaşamımdaki o çaresizliğimi anlatamam. Cezaevi doktoru ile tartışmaya başladık. Bunu fark eden cellat yanımıza yaklaştı ve ‘Deniz çok ağır olduğu için ip kopmasın diye çift ilmik kullandım. İnfaz, çift ilmik kullandığım için uzadı’ dedi. Birkaç dakika içinde sona erecek olan infazın, çift ilmik atılarak 25 dakika sürmesinin adı da, ‘işkence’dir. Yaşamımın en kötü zaman dilimini o dakikalarda geçirdim. Çaresizliğimi sizlere anlatamam. Gözümün önünden gitmeyen bir başka sahne ise idam cezasını veren mahkemenin başkanı Ali Elverdi’nin, bir ağaca dayanarak infazları izlemesidir.
Üç Fidan’ anılıyor
68 kuşağının devrimci gençlik önderleri Deniz Gezmiş, Hüseyin İnan, Yusuf Aslan idamlarının 39. yıldönümünde, yurt çapında düzenlenen törenlerle anılıyor. Üç devrimci, 39 yıl önce bugün sabaha karşı Ankara Merkez Kapalı Cezaevi’nde öldürüldü. İdam kararını durdurmak için eylem yapan arkadaşları Mahir Çayan ve 9 arkadaşı ise 30 Mart 1972’de Kızıldere’de katledildi. Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu’nun (THKO) kurucusu Deniz Gezmiş ve arkadaşları, 9 Ekim 1971’de başkanlığını Ali Elverdi’nin yaptığı, iddia makamında Baki Tuğ’un bulunduğu askeri mahkemece TCK’nin 1461. maddesi gereğince, “Anayasayı değiştirmeye, Meclis’i yıkmaya teşebbüs” ettikleri gerekçesiyle idama mahkûm edildi. İdam cezaları onaylanmak için parlamentoya geldiğinde, İsmet İnönü ve Bülent Ecevit aleyhte oy kullanırlarken Süleyman Demirel lehte oy kullandı. Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay da idamı onayladı. Aydınlar, demokratlar, infazlarını engellemek için kampanyalar yürüttü ama karardan dönülmedi.
Yurtta anma etkinlikleri
“Yaşasın tam bağımsız Türkiye! Yaşasın Marksizm-Leninizm! Yaşasın Türk ve Kürt halklarının kardeşliği! Yaşasın işçiler, köylüler! Kahrolsun emperyalizm!” son sözleriyle darağacında can veren devrimci önderler, bugün yurtta düzenlenen birçok etkinlikle anılacak. 68’liler Birliği Vakfı, bugün saat 11.30’da ABD 6. Filosu askerlerinin denize döküldüğü İstanbul Dolmabahçe’de deniz’ler için tören düzenleyecek. Denize karanfillerin atılacağı etkinlikte, Deniz’lerin anısına konuşmalar yapılacak. Ayışığı Sanat Merkezi de üç fidan için Kadıköy’de bir miting düzenleyecek. Tepe Nautilus’ta bugün saat 14.00’te bir araya gelecek grup, saat 15.00’te “Halkın Denizi, Denizleşen halkla” sloganıyla mitinge başlayacak. Üç Fidan Ankara’da da mezarları başında anılacak.
Mersin 68’liler Derneği’nin etkinliği ise bugün saat 11.00’de 68’liler Barış ve Kardeşlik Ormanı’ndaki anma töreni ile başlayacak. Akdeniz Belediyesi önünden, Taş Bina’ya yürüyecek olan dernek üyeleri, 7 ve 8 Mayıs’ta da paneller, forumlar, dinletiler düzenleyecek.
